Sut gallwch
chi helpu?

Mae’r wefan hon yn disgrifio sut gall pawb ohonom weithredu dros natur yn CNPT. Mae aelodau Partneriaeth Natur Leol CNPT yn gweithio’n galed i helpu i adfer natur yn CNPT ond nid dyna ddiwedd y stori. Mae cadwraeth natur yn dechrau wrth ein traed ac mae camau y gall pawb eu cymryd, ble bynnag neu pwy bynnag ydyn ni, i helpu i warchod treftadaeth naturiol CNPT. Yn ogystal â’r camau a ddisgrifiwyd eisoes yn y ddogfen hon, mae’r adran hon yn awgrymu camau gweithredu y gallai pawb ohonom eu cymryd yn unigol i helpu i wella Sefyllfa Byd Natur yn CNPT. Edrychwch ar y cynlluniau gweithredu i weld beth gallech chi ei wneud i helpu. Os hoffech gael rhagor o wybodaeth, neu os oes gennych unrhyw gwestiynau am unrhyw un o'r camau gweithredu, cysylltwch â ni.

Ymunwch â'r Bartneriaeth Natur Leol

Mae croeso i unrhyw un ymuno â Phartneriaeth Natur Leol CNPT i ddod yn rhan o'n rhwydwaith sy'n gweithio i helpu natur i adfer yn CNPT.

Mae dau ddewis:

Ymuno â grŵp CNPT dros Natur sy'n gweithredu yn y gymuned, sy'n cynnig syniadau, hyfforddiant a chyfarfodydd anffurfiol lle gallwch ofyn cwestiynau am natur a rhannu'ch profiadau.
Ymuno â'r Bartneriaeth Natur Leol i ddod i'n cyfarfodydd bob deufis. Mae'r cyfarfodydd hyn yn addas i'r rheini a hoffai gyfrannu at gynhyrchu’r Cynllun Gweithredu Adfer Natur.

Mae croeso i chi ymuno â'r grŵp a'r bartneriaeth - i wneud hynny, gallwch danysgrifio i'r rhestr bostio berthnasol yma .

Gwirfoddoli gyda phartner Partneriaeth Natur Leol

Mae llawer o bartneriaid Partneriaeth Natur Leol CNPT yn cynnig cyfleoedd gwirfoddoli. Mae'r rhain yn amrywio o arolygon mawndiroedd gyda'r Prosiect Adfer Mawndiroedd i gael gwared ar Jac y Neidiwr gyda Gwirfoddolwyr Amgylchedd Afan.

Os hoffech archwilio'r gweithgareddau gwirfoddoli sydd eisoes ar gael, cliciwch yma.

Will and Josella Wildflowr survey RR_edited.jpg

Bod yn llais ar gyfer natur yn eich ardal

Os ydych wedi dod ar draws rhywle yn eich ardal leol y mae angen ychydig o ofal arno, rhowch wybod i rywun amdano!

Wedi gweld ardal o wair y gellid ei reoli fel dôl? Rhowch wybod i Gyngor CNPT drwy e-bost a gellid ychwanegu'r ardal at ein cynllun Caru Gwenyn CNPT.
Rhowch wybod i'ch Cynghorwyr lleol eich bod yn mwynhau gweld natur yn eich ardal / os hoffech weld mwy o natur yn eich ardal. Nhw yw eich llais yn y cyngor lleol a gallant eich helpu i wella sut y rheolir natur yn eich ardal.
Wedi gweld rhywbeth sy'n difrodi natur yn eich ardal leol? Os yw'n cael ei ystyried yn drosedd bywyd gwyllt, rhowch wybod i'r heddlu amdano. Os nad ydych chi'n siŵr, rhowch wybod i'r cyngor amdano.

Mae cofnodion rhywogaethau ar gyfer CNPT yn rhai o'r adnoddau mwyaf defnyddiol sydd gennym ar gyfer asesu sut y mae natur yn dod ymlaen yn y sir. Mae cofnodi rhywogaethau hefyd yn weithgaredd difyr sy'n rhoi cyfle i chi fynd allan i archwilio ac arsylwi ar natur pan fo gennych ychydig o amser rhydd. Y lle gorau i ddechrau yw gwylio'r weminar 'Introduction to Wildlife Recording' hon a chwblhau cyrsiau adnabod rhywogaethau. Cadwch lygad am gyrsiau sydd ar ddod yn ein calendr, neu gallwch gwblhau eich cyrsiau eich hun yn eich amser eich hun - mae gan un o'n partneriaid, Canolfan Cofnodi Bioamrywiaeth De-ddwyrain Cymru, amrywiaeth wych o fideos hyfforddiant i'ch helpu.

Cofnodi Natur yn CNPT

Long-horned bee Eucera longicornis (2)_edited.jpg

Garddio ar gyfer Bywyd Gwyllt

Mae gwneud lle ar gyfer bywyd gwyllt yn eich gardd yn ffordd wych o helpu natur yng Nghastell-nedd Port Talbot. Mae gennym ardaloedd trefol mawr yn y sir ac mae pob ymdrech yn helpu i gefnogi'n bywyd gwyllt trefol. Mae ychydig o awgrymiadau gwych isod:

Rheoli rhan o'ch lawnt fel dôl neu lawnt ar gyfer planhigion blodeuol byr
Gosod pwll dŵr
Gosod blychau adar ac ystlumod
Plannu planhigion sy'n denu peillwyr
Osgoi compost mawn a chemegau
Osgoi plannu rhywogaethau goresgynnol yn y gwyllt

Mae llawer mwy o wybodaeth ac arweiniad ar wefan yr Ymddiriedolaeth Natur.

Yn ogystal â'ch gardd, gallwch greu lle ar gyfer natur yn eich tŷ hefyd:

Gosod blychau ystlumod ac/neu adar. Mae gwenoliaid duon mewn trafferth yng Nghastell-nedd Port Talbot oherwydd colli safleoedd nythu, a gallai rhes o flychau gwenoliaid duon ar eich tŷ wneud gwahaniaeth go iawn yn eich ardal leol.
Ceisiwch wella effeithlonrwydd ynni eich cartref drwy osod gwydr dwbl, paneli solar, pympiau gwres ffynhonnell aer etc.
Gallwch hyd yn oed ystyried gosod isadeiledd gwyrdd yn eich cartref, megis gardd law, to gwyrdd neu wal fyw. Mae rhagor o wybodaeth am sut gallech gyflawni hyn yma.

Ychwanegu gwyrddni at eich cartref

Swift boxes Pontardawe Library_edited.jpg

Ysbrydoli plant i ddwlu ar natur

Mae annog plant i fynd allan i fyd natur yn wych ar gyfer eu lles ac ar gyfer natur; po fwyaf y nifer o bobl sy'n gofalu am natur o oedran ifanc, mwyaf y bydd pobl yn ymdrechu i'w hamddiffyn. Mae gennym ychydig o adnoddau gwahanol yn CNPT y gallech eu defnyddio i'ch helpu i ddysgu am...

Ddolydd
Iâr Fach yr Haf Britheg y Gors
Mawndiroedd
Malwod y traeth
Peillwyr

Gallwch ddod o hyd i'r rhain ar ein tudalen Adnoddau i Addysgwyr.

Mae ychydig o 'atebion cyflym ar gyfer natur' y mae pobl yn aml eisiau rhoi cynnig arnynt i helpu natur, heb sylweddoli y gall rhai ohonynt fod yn niweidiol yn y cyd-destun anghywir. Dylech ddysgu mwy am y rhain cyn gweithredu i sicrhau y bydd eich gwaith caled yn cael yr effaith ddymunol!

Cychod gwenyn mêl - gall cychod gwenyn mêl roi llawer o bwysau ar wenyn gwyllt drwy achosi clefyd a gwneud iddynt gystadlu am fwyd. Dylid eu gosod at ddibenion cynhyrchu bwyd a chreu cynefin yn unig, ac nid fel rhan o brosiect gwarchod natur. Darllenwch ragor am hyn yma.
Plannu coed - gall plannu coed fod yn fuddiol yn y lle iawn, ond os plannir coed yn y lle anghywir gall fod yn niweidiol iawn i natur. Er enghraifft, gallai plannu mewn dolydd arwain at golli'r ddôl. Gwnewch ymdrech bob tro i blannu'r goeden iawn yn y lle iawn.
Cymysgeddau blodau gwyllt - os ydych am greu dôl blodau gwyllt, dylech fod yn ofalus iawn gyda chymysgeddau blodau gwyllt y gallwch eu prynu o archfarchnadoedd. Mae'r rhain yn aml yn cynnwys blodau anfrodorol na fyddant o fudd mawr i fioamrywiaeth frodorol. Yn lle, dylech geisio creu dôl drwy reoli, ac os oes angen plannu hadau, ceisiwch ddefnyddio hadau brodorol o darddiad lleol. Mae rhagor o wybodaeth yma.

Cael yr wybodaeth ddiweddaraf am natur

Cyfleoedd gwirfoddoli yn CNPT.

Mae rhai o'r cyfleoedd gwirfoddoli presennol sydd ar gael yn CNPT i'w gweld isod - os oes un ohonynt at eich dant, cliciwch ar y ddolen i gael rhagor o wybodaeth.

Afan Environment Volunteers

Diwrnodau gwaith ar ddydd Mercher cyntaf y mis yn Nyffryn Afan, gan gynnwys rheoli cynefinoedd ac arolygon bywyd gwyllt.

Dysgu Mwy

Bryncoch Environment Group

Gweithgareddau natur yn ardal Bryncoch, gan gynnwys patrolau llyffantod a chasglu sbwriel.

Dysgu Mwy

Crymlyn Burrows

Monitro planhigion prin, glanhau traethau, rheoli rhywogaethau ymledol. Cadwch lygad am ddigwyddiadau sydd ar ddod yma .

Dysgu Mwy

Friends of Craig Gwladus

Partïon gwaith gwirfoddol a digwyddiadau ym Mharc Gwledig Craig Gwladus.

Dysgu Mwy

Friends of the Earth NPT

Grŵp lleol bach cyfeillgar sy'n ymgyrchu ar faterion sy'n effeithio ar yr amgylchedd yn NPT

Dysgu Mwy

incc_bilingual_color-1-2048x542.png.webp

Upland Water Vole Project 2025-2028

Helpu i ddod o hyd i lygod dŵr yn ucheldiroedd Sir Forgannwg.

Dysgu Mwy

South Wales Miners Museum

Mae angen cymorth i helpu ymwelwyr i ddarganfod natur Parc Coedwig Afan. Cysylltwch â Jeff Lewis-Jones.

Dysgu Mwy

Afan Angling and Conservation Group NPT LNP

Afan Angling and Conservation Club

Rheoli Afon Afan, gan gynnwys gwaith i gael gwared ar rwystrau i fudo pysgod.

Dysgu Mwy

Grwpiau gwaith ym mhentref Bryn a'r cyffiniau, gan gynnwys Gwarchodfa Natur Leol Bryn Tip.

Dysgu Mwy

Coed Cadw

Gweithgareddau rheoli coetiroedd yng nghoetiroedd yr Ymddiriedolaeth Coedlannau yn y sir.

Dysgu Mwy

Friends of Gnoll Country Park

Partïon gwaith a digwyddiadau gwirfoddol ym Mharc Gwledig y Gnoll.

Dysgu Mwy

Vale of Glamorgan and Bridgend Bat Group NPT LNP

Glamorgan Bat Group

Arolygon ac ymchwil ystlumod, yn gysylltiedig ag Ymddiriedolaeth Cadwraeth Ystlumod.

Dysgu Mwy

NPT Wildlife

Lle i ddysgu am fywyd gwyllt a natur yng Nghastell-nedd Port Talbot.

Dysgu Mwy

Ty Banc Canal Group

Gwirfoddoli a digwyddiadau ar Gamlas Nedd, gan gynnwys sesiynau bioamrywiaeth.

Dysgu Mwy

Buglife Natur am Byth

Mae Buglife Cymru yn gweithio gyda phartneriaid a chymunedau ledled Bae Abertawe i ymgymryd ag ymyriadau cadwraeth amserol a phenodol ar gyfer 13 o rywogaethau prin a nodwyd fel rhai sydd mewn perygl o ddifodiant lleol a rhanbarthol.

Dysgu Mwy